Genellikle erkeklerde 40 yaşından sonra görülmeye başlayan ve 50'li yaşlardan itibaren risk faktörleri artan prostat kanserinde erken teşhis hayat kurtarıcı oluyor. Özellikle yeni gelişen teşhis yöntemleri ile prostat kanserinde oldukça başarılı sonuçlar alınabiliyor. 'Baba tarafında prostat kanseri varsa mutlaka erken dönemde taramalarınızı yaptırın' diyen Altınbaş Üniversite Hastanesi Medical Park Bahçelievler Girişimsel Radyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ercan Kocakoç, yeni teknikler konusunda bilgiler verdi.
'ŞÜPHELİ ALANDAN BİYOPSİ ALINIYOR'
Multiparametrik prostat MR'ın prostatın incelenmesi için özel geliştirilmiş bir MR tekniği olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Ercan Kocakoç, önce multiparametrik prostat MR'ı ile şüphelenilen alanların belirlendiğini daha sonra ise prostat füzyon biyopsi ile hedefe yönelik biyopsi yapıldığını vurguladı.
Prof. Dr. Ercan Kocakoç, 'Prostat füzyon biyopsisi, MR'da kanserden şüphelenen alanlar ayrıca ultrasonda görüldükten sonra her iki görüntünün birleştirilip direk şüpheli alanlardan biyopsi alındığı bir yöntemdir. Standart bir prostat biyopsisinde hiçbir şey görmeden prostatın 12 farklı yerinden rastgele biyopsi alınıyor. Multiparametrik MR ise, prostatın içerisinde tümör olabileceğinden şüphelenilen alanı belirliyor. Prostat Füzyon Biyopsi ile de direkt hedefe yönelik biyopsi alınıyor. Yani prostatın her tarafından değil, sadece kanserden şüphelenilen alandan biyopsi alınıyor ve böylece erken dönemde kanser tanısı koyma ihtimali artıyor. Rastgele biyopsi aldığında ise prostat kanserlerinin sadece yarısı saptanabiliyor. 4'te 1'lik oranda prostat kanseri normal bir biyopsiyle saptanamıyor. Füzyon biyopsi yapılan hastalarda ise yüzde 90 oranında kanser tek seferde yakalanıyor' diye konuştu.
'KÜÇÜK TÜMÖRLER DE GÖRÜNÜYOR'
Multiparametrik MR'da 3-4 mm boyutundaki çok küçük bir tümör dahi görülebildiğini anlatan Prof. Dr. Kocakoç, 'MR'daki görüntüyle ultrasondaki görüntüyü birleştirdiğimiz için küçücük bir tümör dokusundan bile örnek alma şansını yakalayabiliyoruz. Normal bir biyopsi alınırken şans eseri tümörlü alana denk gelirse teşhis konabiliyor ancak füzyon biyopside şüpheli alanı MR'da gördüğümüz için örneği direkt hedeften almış oluyoruz. Ayrıca ultrasonda tümör ile iyi huylu prostat büyümesinin nodülleri birbirinden ayırt edilemeyebiliyor' dedi.
ZARARSIZ TÜMÖRLERİ SAPTAMIYOR
Girişimsel Radyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ercan Kocakoç, Prostat Füzyon Biyopsi'nin faydalarını ise şöyle anlattı:
'En önemli avantajı, iğnenin nereden girdiğini gerçek zamanlı olarak görülmesidir. Şüphelendiğimiz tümörlü alanlar önceden renkli olarak belirleniyor. Örneğin tümörün hangi tarafından alındığı; üstünden mi, altından mı, sağından mı, solundan mı hepsini görülüyor. Bazı prostat tümörleri hastayı öldürmez, hastaya zarar vermez, buna klinik olarak anlamlı olmayan prostat tümörü diyoruz. Yani bu tip durumlarda hasta prostat kanseri nedeniyle hayatını kaybetmez, tümör hastaya zarar vermez. Multiparametrik prostat MR'da hastaya zarar vermeyecek tümörler saptanmaz. Sadece hastaya zarar verebilecek kanserleri saptaması yöntemin en önemli avantajlarından biridir. Yaşlı erkeklerde biyopsi yapıldığı zaman birçoğunda hayatını hiç etkilemeyen küçük prostat kanseri odakları olabiliyor. Bu ona hiçbir zarar vermiyor. Dolayısıyla bunları saptamanın, yakalamanın hiçbir anlamı yok.'
DONDURMA TEDAVİSİ DE UYGULANABİLİYOR
İleri MR yöntemleriyle çok küçük lezyonların görülebildiğini belirten Prof. Dr. Ercan Kocakoç, 'O küçük lezyonlardan biyopsi alabiliyoruz. Alınan biyopsi de kötü huylu tümörlerle karşılaştığımızda ameliyata gerek kalmadan, 'fokal tedavi' dediğimiz sadece tümörlü alana yönelik ışınlama, yakma ve dondurma tedavileri gibi yöntemlerle hastaya tedavi şansı veriyor. Kişi ameliyat olmak durumunda olsa bile sadece prostat alınarak hayatına devam edebiliyor' dedi.
5 YILDIR TÜRKİYE'DE VAR!
Prostat füzyon biyopsi ilk olarak 2008 yılında ABD'de geliştirildi. Son 5 yıldır ülkemizde kamu ve özel sektörde nadir merkezlerde kullanılıyor. Prostat füzyon biyopsi işlemi anestezi altında yapılıyor. Hasta işlemde hiçbir ağrı duymuyor. Bilgisayardan MR ile ultrason görüntülerinin üst üste aktarılması ve füzyon biyopsi işlemi peş peşe yapılarak toplam 35-40 dakika arası sürüyor. Bu yöntem prostat kanseri tanısı için kullanıldığı için daha çok 40 yaş üzeri erkeklerde uygulanıyor. Ancak aile hikayesi nedeniyle 30'lu yaşlar gibi daha erken yaşlardan itibaren de multiparametrik prostat MR ve sonrasında füzyon biyopsi yapılabiliyor.