Pazar (Lazca: Atina), Karadeniz bölgesindeki Rize'nin bir ilçesidir. Rize'nin 37 km doğusundadır.
MÖ 64 yılında Pompeius tarafından Athenae adıyla kurulmuştur. İlçenin eski ismi Yunanca bir sözcüktür; akıl güzellik ve hikmet anlamına gelmektedir. 1888 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre, Atina kazasında halk pagan tanrısı “Antas"a tapıyordu ve kasabanın adı da bu pagan tanrısından gelir. Bu tarihte Trabzon vilayetinin Trabzon sancağına bağlı olan Atina'nın nüfusu 2.313 hane ve 37.279 kişi olarak kaydedilmiştir. Kazanın ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanıyordu. Buğday, arpa, mısır, pirinç, fasulye, fındık ve keten tarımı yapılıyordu. Rençberlikle uğraşan halkın dışında ticaret ve esnaf erbabı da vardı. Denizde yunus avcılığı yapılıyor ve yakalanan yunusların yağı çıkarılarak dışarıya satılıyordu. Hayvancılık sığır, koyun ve keçi yetiştiriciliğine dayanıyordu. Atina kasabasında cuma günleri pazar kuruluyordu. Atina, keten ve yünden dokunan şalıyla da ünlüydü. Irmaklarda yakalanan alabalıktan havyar çıkarılıyordu.
İlçenin adı 1928 tarihli Osmanlıca köy listesine Atina olarak geçer. Adı kısa bir süre sonra "Pazar" olarak değiştirilmiştir. Nitekim 1935 yılı genel nüfus sayımında Pazar olarak kaydedilmiştir.
Pazar, yüksek iç dağlarla kıyılara paralel uzanan bir Karadeniz sahil şerididir. Bu sahil, sıcak yazlarıyla ılımlı bir iklime sahiptir. (22 °C Ağustos'ta) ve serin kışlarıyla (7 °C Ocakta, kıyıda nadiren kar yağar), ancak çok ıslak ve nemlidir, yazın başlangıcından ayrı olarak (Nisan–Mayıs–Haziran) yıl boyunca yoğun yağışlıdır. Yılda ortalama 50 gün güneşli geçer. Karadeniz rüzgarı sonbaharda soğuk, yazın ise ıslak ve nemlidir.
Tüm bu yağışlarla birlikte alan çok daha yeşil bir bölgeye sahip oluyor. Pazar Deresi da dahil olmak üzere Karadeniz dağlarından gelen yağmur suyu ve kar erimi ile oluşan birçok akışla bölgeye daha fazla su gelir.
Burası tepelik bir bölgedir ve ana ekonomik faaliyeti çay yetiştiriciliğidir. Aynı zamanda Pazar ilçesinde balıkçılık, ticaret ve hafif sanayi (çay işleme)si bulunur. Çay, 1944 yılında ilçede dikilmiş ve şu anda mahsulü işlemek için Pazar'da üç fabrika bulunmaktadır. Pazar'daki ekilebilir arazinin% 65'i çay yetiştirmek için kullanılır. Çay dikimine başlanmadan önce, turunçgiller ve elmalar yetiştirildi, ancak günümüzde çoğunlukla durdu. İnsanların sebze ve kümes hayvanlarını yetiştirdikleri aile bahçelerindeki ağaçlar dışında, tütün, mısır, patates ve fasulye gibi bitkilerin ekimi için küçük alanlar vardır. Pazar, yüksek otlak alanlarında yaz otlatma de dahil olmak üzere otlak arazisine (yayla) sahiptir. Daha yüksek rakımlarda ağaç dikmek daha zordur.
İlçenin en yüksek dağı 3737 metre yüksekliğiyle güneydeki Kaçkar dağıdır. Diğer önemli yükseltiler Verçenik, Altıparmak ve Hipot'tur. Bu dağlar arasında yollar patikadan ibarettir. Kaçkar dağının üzerinde sürekli "buzul" vardır.
İlçede yaylacılık doğal şartların sonucu olarak asırlardır sürdürülen ekonomik bir faaliyettir. Özellikle orta kesim ile kıyı kesiminde yer alan bazı köylerin sakinleri yaz aylarında hayvan otlatmak ve ürünlerini saklamak amacıyla Fırtına Deresi'nin yukarı çığırında yer alan yaylalara gitmektedirler. Bu yaylaların en önemlileri: Kito, Ambarlı, Kızılhaç, Çelmeç, Verçenbek, Kaleibala, Başyayla, Çiçekli, Elevit, Kelevit, Palovit ve Samistal'dır.
Dağlar kıyıya paralel uzandığından düz, tabiî ve kuytu limanlardan mahrum olan boyuna kıyılar sınıfındandır.
Bütün akarsular "Daimi" akarsular olup, geçtikleri yerler fazla eğimli ve rejimleri düzensizdir. Yıl boyu fazla çekilme göstermez, yağmurlarla birlikte dağlarda kar suları da eklendiğinde kabarırlar. İlçe topraklarının büyük bir kısmını içine alan Pazar Deresi, dar, fakat derin bir vadi içinde akar. Güney-Kuzey yönünde akan doğudaki Fırtına Deresi ilçenin doğu sınırını oluşturur. Çakalkaya Tepesinden doğarak ilçeyi ikiye böldükten sonra denize dökülen Pazar deresinden başka Merdivenli bölgesinden denize dökülen Melyat Deresi vardır.
Nüfusu:
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) tarafından paylaşılan ADNKS 2023 verilerine göre Pazar'ın nüfusu 32 bin 516'dır.
Belediye Başkanı:
Neşet Çakır (CHP)