Anadolu'da el tezgahlarında dokunan ve birçok yörede kadınların geleneksel giysileri arasında yer alan 'ehram' geleneği, Bayburt'ta asırlardır sürüyor. Tüm vücudu kaplayan ehram, yazın serin tutarken, kışın da sıcak tutuyor. Ehram dokumacılığından yapılan yelek, çanta, masa örtüsü, seccade, perde ve kravat gibi pek çok ürün de kent sakinlerinin yanı sıra yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı oluyor. Tamamen koyun yününden üretilen 'Bayburt Ehramı', Bayburt Üniversitesi'nin girişimleri ile Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenerek, coğrafi işaret belgesi aldı.
'GELECEK NESİLLERE AKTARILMALI'
Ulusal ve uluslararası alanda Bayburt Ehramı'nın tanıtımı için çalışmalar yaptıklarını ifade eden Bayburt Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Selçuk Coşkun, 'Ehram; dokuma tekniği ve motifleriyle Bayburt'un yöresel özelliklerini barındırıyor ve kentte yapılan yöresel kumaşların da başında geliyor. Bayburt Üniversitesi bünyesinde kurulan ehram atölyesinde, ehram kumaşıyla modern uygulamalar yapılıyor. Aynı zamanda Bayburt Ehramı'nda yer alan geleneksel motiflerin, dokuma tekniklerinin korunması ve tanıtımının yapılması için de çalışmalarımız devam ediyor. Bayburt Ehramı'nın, geleneksel özellikleri ve kalitesi korunarak, gelecek nesillere aktarılması gerekiyor. Bu amaçla Bayburt Üniversitesi olarak Bayburt Ehramı'nın tescillenmesi için çalışmalar yaptık, 25 Aralık 2019 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından ehram tescil edildi. Şehrimize ve üniversitemize hayırlı olsun' dedi.
'BU KARAR BİZİ MUTLU ETTİ'
Bayburt Ehramı yapan El Sanatları Öğreticisi Sevim Atamer ise bu kararın kendilerini mutlu ettiğini ifade etti. Atamer, 'Erzurum'un da ehramı var, ancak Bayburt ve Erzurum ehramları birbirinden çok farklıdır. Bizim nakışlarımız ve taraklarımız çok farklı ayrıca Bayburt Ehramı daha incedir. Şimdi ehramdan günümüze uygun ürünler de yapmaya başladık' diye konuştu.
'ÇOCUK ANNESİNE, BİZ DE EHRAMLARIMIZA SARILIYORUZ'
Ehram giyen Melahat Güzel, geleneksel kıyafetleri olduğunu belirterek, 'Bu bizim yöremizin örf ve adetleri arasında yer alıyor. Tescillendiği için de mutluyuz. Soğuk havalara rağmen ehram bizleri sıcak tutuyor. Taş toprağa, çocuk annesine sarıldığı gibi biz de ehramlarımıza sarılıyoruz' dedi.
'EN GÜZEL EHRAMLAR, BAYBURT'A AİTTİR'
Ehramın, Bayburt'a ait olduğunu söyleyen Halime Öztürk ise, 'Herkes ehramın, Erzurum'a ait olduğunu söylüyor ama ehram Bayburt'undur. En güzel nakışlı ve en ince ehramlar, Bayburt'a aittir. Ehram, tescillendiği için de çok mutluyuz' diye konuştu.
EHRAM DOKUMACILIĞI
Ehram, ince eğrilmiş koyun yününden yapılan, düz yüzeyli mekikli dokumanın ve bu dokumanın iki kanadının birleştirilmesiyle elde edilen kadın dış giysisinin adıdır. Ehram daha çok Erzurum, Gümüşhane ve Bayburt illeri başta olmak üzere, buralara yakın illerdeki el tezgahlarında üretilip kullanılır. Yazılı kaynaklarda ehramın ilk ne zaman dokunmaya ve kullanılmaya başlandığına ilişkin kesin bilgiye ulaşılamamakla birlikte bugünkü şekliyle 1850'li yıllardan beri kullanıldığı belirtilmektedir. Bayburt'un el sanatlarında önemli yere sahip ehram; özellikle kadınların tercih ettiği kıyafetlerin başında gelir. Ehram dokumacılığından tasarlanan yatak örtüsü, masa örtüsü, modernize edilmiş kadın giysileri (yelek, şal, fular, şapka) ve çanta gibi aksesuarlar da üretilmektedir.
