Fatih Sultan KAR

Türk Ordusuna Rizelilerin Hediyesi: Rize Teyyaresi

  • 0
  • 0
  • 1034
Yazı Boyutu

1925-­1935 yılları arasında Türk halkı tarafından orduya toplam 300 teyyare bağışlandı. Türk Hava Kuvvetleri’ni güçlendirmek adına, Mustafa Kemal Atatürk’ün çağrısıyla başlatılan kampanyaya, ülkenin dört bir yanından destek yağarken, gönüllü gençler de ellerindeki kumbaralarla kapı kapı bağış topladı. 

VECİHİ HÜRKUŞ RİZE’DE 
Teyyare alınması için tayyare piyangosu çekilişlerinin de düzenlendiği bu dönemde, havacılığın tanıtımı için tanıtım uçuşları gösterileri de gerçekleştirildi.  İşte bu bağlamda Vecihi Hürkuş, Rize semalarından süzülerek Rize’nin meşhur futbol sahası Buhti’nin Düzü’ne indi. Rizeliler bu tarihi güne alkışları ve tezahüratlarıyla eşlik ettiler.

RİZE’DEN BİR UÇAK
Cumhuriyet’in ilk yıllarında yapılan bu top yekûn bağış kampanyasına Rize’de bir uçakla destek verdi. 1933 yılında 36 uçağın isim koyma töreni gerçekleştirildi. Törene Rize Halkını temsilen katılan Rizeliler Rize Yazılı Tayyarenin önünde hatıra fotoğrafı çektirdiler. 

TÜRKİYE TURU VE RİZE
Türk Havacılık tarihine adını altın harflerle yazdıran Vecihi Hürkuş'un, Türk Tayyare Cemiyeti adına düzenlediği birinci uçuş turu 2 Eylül 1931 tarihinde Ankara’dan başladı. Tur Ankara, Kızılcahamam, Gerede, Bolu, Ereğli, Zonguldak, Cide, Sinop, Samsun, Trabzon, Of, Rize, Gümüşhane, Bayburt, Suşehri, Zara, Hafik, Sivas, Şarkışla, Akdağmadeni, Sorgun, Yozgat, Sungurlu, Kalecik’i kapsıyordu. Vecihi Bey (Hürkuş), Türk Hava Kurumu yararına planladığı Türkiye turu kapsamında tayyaresi ile her gittiği yerde halka havacılık konusunda konferanslar veriyor, havacılığın önemini anlatıyordu.

TAYYARESİ RİZE HÜKÜMET MEYDANI’NDA SERGİLENDİ
Vecihi Bey’in bu tur kapsamında uğradığı Rize ilinde inecek pist olarak Buhti’nin Düzü denilen alan seçilmişti. Rizelilerin yoğun ilgisi ve tezahüratlarıyla tarihi iniş gerçekleştiriliyordu. Buradan bir otomobilin üstüne yerleştirilen Vecihi Bey’in Tayyaresi Rize Hükmet Meydanı’na getiriliyordu. Meydanda kendisini görmek ve dinlemek için toplanan Rizelilere o güne değin havacılık üzerine yaptığı çalışmaları, havacılığın önemini ve Türk Tayyare Cemiyeti’nin çalışmalarını anlatan bir konuşma yaptı.

Vecihi Hürkuş’un düzenlediği bu turların düzenleyen Türk Tayyare Cemiyeti’nin başkanlığını Rize Milletvekili Ahmet Fuat Bulca yapıyordu.

VECİHİ HÜRKUŞ KİMDİR?
1896 yılında İstanbul’da doğdu. I. Dünya Savaşı’nda yaralandıktan sonra Yeşilköy’deki Tayyare Mektebi’ne girdi ve pilot oldu. Ardından Türk Hava Kuvvetleri’ne katıldı. Uçak düşüren ilk Türk tayyareci olarak tarihe geçti. Ruslara esir düştüyse de kaçmayı başardı. Kurtuluş Savaşı’na katılarak, kırmızı şeritli İstiklal Madalyası ve TBMM’den üç takdirname kazandı.1923’te Yunanlılardan ele geçirilen motorlardan yararlanarak VECİHİ K-VI adını verdiği ilk Türk uçağını imal etti. Fakat ödül beklerken, izin almadan uçtuğu için cezaya çarptırıldı. Bunun üzerine askeri havacılıktan ayrılarak çalışmalarına sivil olarak devam etti. 1930’da ikinci uçağı VECİHİ XIV’ü inşa etti. 1931 yılında Türkiye turunu gerçekleştirdikten sonra 1932’de “Vecihi Sivil Tayyare Mektebi” adlı sivil havacılık okulunu açtı. İlk sivil uçağımız VECİHİ XIV, ilk eğitim ve spor uçağımız VECİHİ XV ve uçak motorlu deniz kızağı VECİHİ SK-X’u üretti. 1954 yılında ise Türkiye’nin ilk sivil havayolu şirketi olan Hürkuş Havayolları’nı kurdu. 16 Temmuz 1969 tarihinde vefat etti.

AHMET FUAT BULCA KİMDİR?
1881 yılında Selanik’te doğdu. Atatürk’ün çocukluk ve askerlik arkadaşı ve Fikriye’nin dayısının oğludur. Harp Okulu mezunudur. 3. Tabur 1. Bölük Kumandanlığı, 3. Ordu Küçük Zabit Okulu Öğretmenliği, Selanik Küçük Zabit Okulu 1. Bölük Kumandanlığı, Derne Şark Kolu Komutanlığı, Trabzon Redif Taburu Komutanlığı, Beylerbeyi Sarayı Muhafız Bölük Komutanlığı, 15. Alay 3.Tabur Komutanlığı, 24. Alay 3. Tabur Komutanlığı, 1. Tümen Piyade Tabur Komutanlığı, 24. ve 11. Tümen Komutanlıkları, Ankara Komutanlığı görevinde bulundu. 4 Temmuz 1927 tarihinde askerlikten emekli oldu. Askerlik mesleğinden sonra Tayyare Cemiyeti Başkanlığı, TBMM 2., 3. ve 4. Dönem Rize, 5. Dönem Çoruh Milletvekilliği ve 2. Dönem Divân-ı Riyâset İdare Amirliği yaptı. Kırmızı şeritli İstiklal Madalyası sahibidir. Evli ve iki çocuk babasıdır. 14 Eylül 1962 tarihinde bir trafik kazasında öldü. Naaşı, 1988 yılında Ankara Devlet Mezarlığına nakledildi.

Yorum Yap

Yazarın Diğer Yazıları

Rize Siyaset Tarihinden Fıkralar

  • 0
  • 0
  • 51

Vefatının 14. Yılı Anısına (18 Kasım 2009)

  • 0
  • 0
  • 275

Servet Yardımcı: Rize Hatıralarımızın Şehridir

  • 0
  • 0
  • 184

İYİ Kİ DOĞDUN KAZIM

  • 0
  • 0
  • 163

Sayın Cumhurbaşkanına Bunları da İletin

  • 0
  • 0
  • 227

Abdurrahim Albayrak: Onu Hiç Unutmayacağım

  • 0
  • 0
  • 216

Ahmet Mesut Yılmaz Ve Hatıralar

  • 0
  • 0
  • 207

Rize Kültürü Ve Hohol Olmak

  • 0
  • 0
  • 280

Çaya Gönül Verenler ve ÇAYKUR Genel Müdürleri

  • 0
  • 0
  • 603

Bir Siyaset Bilgesi Rize Vakfı Başkanı Orhan Keçeli

  • 0
  • 0
  • 230

Tarihçi Yazar Osman Öndeş Bu Kez Fatih Sultan Kar'ı Yazdı

  • 0
  • 0
  • 357

Futbol Sahalarının Arap Ahmet'i

  • 0
  • 0
  • 628

Çamlıhemşin Çinçivalı Murat Karayalçın'ın Anıları

  • 0
  • 0
  • 316

Rize Şehir Merkezinde Kentsel Dönüşüm

  • 0
  • 0
  • 382

Rize Turizminde Potansiyel Var

  • 0
  • 0
  • 338

Rizeli Siyasilerin Darbe Hatıraları

  • 1
  • 0
  • 786

Şampiyon Rizespor (1973-74 Sezonu)

  • 0
  • 0
  • 320

Rize Sporundan Bir Yıldız Kaydı

  • 0
  • 0
  • 1112

Rize Çayına Adanan Bir Ömür: Mehmet Zihni Derin

  • 0
  • 0
  • 443

Bu Topraklardan Bir Cimilli İbo Geçti

  • 0
  • 0
  • 504

24 Saatte 24 Futbolcu Transfer Eden Rizespor’a Selam Olsun

  • 0
  • 0
  • 756

Rize Günleri “Küme”de Olmasın Rize’yi Rezil Etmeyelim

  • 0
  • 0
  • 514

Sonra Döndüm Dedim ki İyi ki Rizeliyim

  • 0
  • 0
  • 630

Onların da Yolu Rizespor'dan Geçti

  • 0
  • 0
  • 416

Rizespor Süper Lig'de

  • 0
  • 0
  • 408

Mehmet Yaşar, Sedat ve Osman Türüt: Göğsünde Ay Yıldızlı Armayı Taşımış Rizeli Güreşçiler

  • 0
  • 0
  • 727

Rizeli Araştırmacı Yazar Sarıyar Belleği İbrahim Balcı'nın Ardından

  • 0
  • 0
  • 683

Futbolda Sakin Güç: İrfan Saral

  • 0
  • 0
  • 725

Birlikten Kültür Doğuyor

  • 0
  • 0
  • 1398

Eski İstanbul'un Rizeli Kabadayıları

  • 1
  • 0
  • 7984

Tarihinden Sayfalar, Birazcık Radyasyon İyidir

  • 0
  • 0
  • 721

Yazında Doğası, Çayı ve İnsanıyla Rize-2

  • 0
  • 0
  • 726

Rize'nin Ünlü Futbolcuları: Onların da Yolu Futbol Sahalarından Geçti

  • 0
  • 0
  • 771

Rizeli Savcı Yusuf İzzet Akçal Ve Şair Nazım Hikmet’in Bursa Cezaevi Hatıraları

  • 0
  • 0
  • 715

19 Mayıs Rize'de Çifte Bayram

  • 0
  • 0
  • 885

Gol Kralı Zeki ve Çevik Rizesporlu Oktay Çevik

  • 0
  • 0
  • 506

Şair Abdul Celil Bayar

  • 0
  • 0
  • 875

Lefter: Rizelileri Rize'yi Hiç Unutmadı

  • 0
  • 0
  • 926

Merhum Başbakan Ahmet Mesut Yılmaz'ın Rize Sevgisi

  • 0
  • 0
  • 970

Çayın Başkentinden Türkiye'nin Başkentine

  • 0
  • 0
  • 906

Rize'nin İl Oluşunun 99. Yılı Anısına

  • 0
  • 0
  • 916

Bir Futbol ve Rizespor Emekçisi: Zafer Numan Kanburoğlu

  • 0
  • 0
  • 583

Osman Yüksel Serdengeçti'den Rize'ye Güzelleme

  • 0
  • 0
  • 966

Türk Ordusuna Rizelilerin Hediyesi: Rize Teyyaresi

  • 0
  • 0
  • 1034

Namı Değer Çingene Arif: Arif Koca

  • 0
  • 0
  • 1128

Aspetli Hayırsever Ali Rıza Mete

  • 0
  • 0
  • 921

Rize'de Bir Demokrasi Yıldızı: Mehmet Ali Kumbasar

  • 0
  • 0
  • 951

Vekil Olmak/Asıl Kalmak

  • 0
  • 0
  • 952

Laz Ziya, Ziya Kalkavan

  • 0
  • 0
  • 928

Rizespor Ruhu ve Mustafa Zeki Rakıcıoğlu

  • 0
  • 0
  • 587

RİZE GÜNLERİ RİZE’YE YAKIŞIR OLMALI

  • 0
  • 0
  • 1187

BU TOPRAKLARDAN BİR CİMİLLİ İBO GEÇTİ

  • 0
  • 0
  • 3355

KAZIM'IN ANISINA

  • 0
  • 0
  • 1406

RİZE KÜLTÜRÜ ÜZERİNE YETKİLİ VE ETKİLİLERDEN ARZUHALİM

  • 0
  • 0
  • 1402

CUMHURİYET TARİHİNİN İLGİNÇ KARAKTERİ: EKREM RİZE

  • 0
  • 0
  • 1435

SOYADI DA YÜREĞİ DE SAĞLAMDI: AYDIN SAĞLAM

  • 0
  • 0
  • 1240

BİR ÖNDER, BİR MEMLEKET!

  • 0
  • 0
  • 1518

RİZE VEFA KONUSUNDA NEDEN DUYARSIZ

  • 0
  • 0
  • 1248

İNÖNÜ’NÜN RİZE ZİYARETLERİ

  • 0
  • 0
  • 1782

RİZESPOR VE BİR ŞAMPİYONLUK HATIRASI

  • 0
  • 0
  • 3681

TÜRK FUTBOLUNDAN İZ BIRAKMIŞ BİR RİZELİ: AVNİ KALKAVAN

  • 0
  • 0
  • 5468

CUMHURİYET SENATOSU'NUN RİZELİ ÜYESİ: ASPETLİ ŞÜKRÜ METO

  • 0
  • 0
  • 1063

RİZE'NİN KAYBOLAN SEMBOLLERİ

  • 0
  • 0
  • 3771

RİZE’NİN NOSTALJİK DEĞERİ TURİST OTEL VE HATIRALAR

  • 0
  • 0
  • 3416

TURGUT KIRAN’IN ARDINDAN

  • 0
  • 0
  • 4175

RİZE BİZİMDİR VE BAŞKA RİZE YOKTUR

  • 0
  • 0
  • 3082

MÜTEVAZI BİR EFSANE: ALİ YAVUZ

  • 0
  • 0
  • 12744

ÇAY YAPRAĞI ESRA ALKAN'IN KALEMİNDEN DİLE GELDİ

  • 0
  • 0
  • 1744

RİZESPOR'UN KURULUŞ TARİHİ DEĞİŞTİRİLEMEZ

  • 0
  • 0
  • 2349

19 MAYIS TARİHİ RİZESPOR BAYRAMI OLARAK İLAN EDİLMELİDİR

  • 0
  • 0
  • 1100

RİZELİ FUTBOLCULARDAN OLUŞAN RİZESPOR TARİH YAZIYORDU

  • 0
  • 0
  • 6249

TÜRK SİYASET TARİHİNİN İKİ BEYEFENDİ İSMİ: YUSUF İZZET AKÇAL VE EROL YILMAZ AKÇAL

  • 0
  • 1
  • 4553

TÜRK SİYASETİNİN RENKLİ İSMİ: OSMAN KAVRAKOĞLU

  • 0
  • 0
  • 4792

BELEDİYECİLİĞİN BABASI: AYTEKİN KOTİL

  • 0
  • 1
  • 3305

NE RİZE’DE VEFA İSİMLİ BİR SEMT NE DE RİZELİ DE VEFA VAR

  • 0
  • 0
  • 1489

KOCA KAPTAN GÜRSEL AKSEL, RİZESPOR VE VEFA

  • 0
  • 0
  • 1738

OLİMPİYAT VE DÜNYA ŞAMPİYONU RİZE’NİN GURURU: KAZIM AYVAZ

  • 0
  • 2
  • 1745

ATATÜRK’ÜN KADIM DOSTU RİZELİ MATARACI MEHMET EFENDİ

  • 0
  • 0
  • 2885

RİZE ESKİ HÜKÜMET TABİBİ: DOKTOR MEHMET ALİ GÜVEN

  • 0
  • 0
  • 1561

GERİYE HOŞ BİR SEDA KALDI

  • 0
  • 0
  • 1131

RİZELİLERİN DERVİŞ ALİ’Sİ

  • 0
  • 0
  • 1068

YEŞİL MAVİ RENKLER DÜNDAR AKDENİZ’İN ARMAĞANI

  • 0
  • 0
  • 1121

TURGUT AKSOY’UN ARDINDAN: ÖZEL İNSANDI, GÜZEL İNSANDI

  • 0
  • 0
  • 1412

AZMİ KANDEMİR YAŞAYAN TARİHTİR

  • 0
  • 1
  • 1654

ÜÇ GÜZEL ADAM VE ÜÇEL

  • 0
  • 0
  • 1218

TÜRK SİYASET TARİHİNİN RENKLİ İSMİ ALİ TOPUZ'UN ARDINDAN

  • 0
  • 0
  • 1178

SİYASETTE SOL KANAT FUTBOLDA STOPER: ALPER TAŞ

  • 0
  • 0
  • 1092

'BİZİM SASU' CENGİZ SARIOĞLU

  • 0
  • 0
  • 1170

RİZE ÇAYINA ADANAN BİR ÖMÜR: MEHMET ZİHNİ DERİN

  • 0
  • 0
  • 1105

RİZE SİYASET TARİHİNDEN RENKLİ BİR POTRE: MEHMET TALAT DOĞAN

  • 0
  • 0
  • 1295