Karadeniz'de ev inşa etmek isteyenler, düz alanın sınırlı olması nedeniyle yapılarını genellikle eğimli arazilere kuruyor. Düz arazi yetersizliği nedeniyle yamaçlarda ev ve binalar inşa edilen bölgede ortaya çıkan yapılar, görenleri şaşırtıyor. Karadeniz'deki eğimli arazide yapılaşmaya çarpıcı örneklerden biri ise Rize'nin İkizdere ilçesi Güneyce köyünde yer alıyor. Bir dönem ilçe, azalan nüfusu nedeniyle daha sonra belde olan ve son olarak köy statüsünü alan, yaklaşık 80 hanenin bulunduğu, 400 nüfuslu Güneyce köyünde yamaçlara çok katlı binalar inşa edildi. Yamaçlardaki yapılar, görenlerin başını döndürürken, bina sahipleri, zeminin sağlam olduğunu belirterek, yıllardır bu evlerde güvenle yaşadıklarını söyledi.
'BİZE BURASI DÜZ GELİYOR'
Güneyce köyünde, eğilimli bölgedeki evde oturan Necati Onbaşıoğlu, arazilerinin yüzde 90'ının yamaçlarda olduğu belirterek, yapılarını mecburen bu alanlarda kurduklarını söyledi. Onbaşıoğlu, 'Arazilerimiz çok fazla değil, olanı da yamaçlarda. Mecburen yamaçlarda ev yapıyoruz. Bizim buralarda heyelan, sel, deprem olmuyor. O yüzden korkmuyoruz, rahatız. Evlerin tabanları sağlamdır. Ben 70 yaşındayım, hiçbir doğal afet yaşamadık; ama dışarıdan gelen turistler, bu evleri görünce biraz hayretle bakıyorlar. Yazın sis oluyor. Köye gelen yabancılar, aşağıdan bakınca 'Gökyüzü ne kadar yakın, yıldızlar parlıyor' diyor. Biz de onlara 'Onlar yıldız değil, evlerin ışıkları' diyoruz. Sisin arasındaki ev ışıklarını, gökyüzü ve yıldız sanıyorlar. Evlerimize gelen misafirler, aşağı doğru bakamazlar. Biz alışmışız, bize burası düz geliyor' diye konuştu.
Dik yamaçta evi bulunan Hasan Saruhan da 'Evlerin zeminleri sağlam. Korkulacak bir şey yok. Yabancı misafirler, aşağı bakarken, haliyle korkuyorlar; ama biz alıştık' dedi.
RİZE MİMARLAR ODASI BAŞKANI: HERKES MİMAR, MÜHENDİS
Rize Mimarlar Odası Başkanı Mustafa Mahmutoğlu ise arazi şartları zorlu köylerde yaşayanlar için yapı projeleri üretildiğini belirterek, 'Vatandaşımızın bir özelliği var. Mimara, mühendise danışmadan, kendi yöresel ustalarına ev yaptırıyor. Bu konu, bölgesel bir olay haline geldi. Bir nevi herkes inşaat mühendisi, herkes mimar. Tabi ki bu evler zemin etütleri yapılmadığı için sıkıntı yaratıyor. Bunu bölgemizde olan heyelanlarda daha önce yaşadık. Son dönemde bu tarz ev yapımı nispeten azaldı. Gerek özel idarenin gerekse diğer ilgili kurumların takipleri sonucunda bu sayıyı azaltmış durumdayız; ama istediğimiz orana çekilmiş değil' diye konuştu.
Karadeniz'in son dönemde dışarıdan göç almaya başladığını da kaydeden Mahmutoğlu, 'Gelen hemşehrilerimiz köylerde ev yapmak istiyorlar. İşin gerçeği ev yaparken, teknik elemanlara danışma oranı, yüzde 20'ler civarında. Yüzde 80 yapılar yerleşik köydeki ustalar vasıtasıyla gerçekleştiriliyor. Bize gelmediklerinde ve devlet kontrolü olmadığında sonradan sel ve heyelanlarda bu yapılar riskli duruma geliyor' dedi.
