Karadeniz'de, kışın en çok tüketilen meyveler arasında bulunan Rize mandalinasında üreticiler, hasada başladı. Ege ve Akdeniz bölgelerindeki mandalina hasadının ardından Rizeli üreticiler de çaydan sonra alternatif ürün olarak yetiştirip, hasat ettiği satsuma cinsi mandalinaları tüketiciyle buluşturuyor. Rize'nin Derepazarı ve İyidere ilçelerinde az sayıda üreticinin satış amacıyla sınırlı miktarda ürettiği mandalinalar, ilgi görürken, kent dışına çıkmadan tüketiliyor. İlçelerde çay bahçelerinin yanı sıra mandalina üreten çiftçiler, dalından topladıkları ürünleri satış noktalarına ulaştırıyor. Bazı üreticiler, topladığı mandalinaları dalından, bazıları da yol kenarına kurdukları tezgahlardan satışa sunuyor. Mandalinalar, dalında 60 kuruş ile 1 liradan, pazar ve manav tezgahlarında ise kilosu 2,5- 3 liradan satılıyor. Verimin geçen yıla oranla az olduğunu belirten üreticiler, Derepazarı ilçesinde yetiştirilen mandalinaların tatlı ve organik haliyle C vitamini deposu olduğunu söylüyor.
YAZIN ÇAY, KIŞIN MANDALİNA
Dedelerinden kalan bahçede mandalina hasadına başlayan üretici Metin Yılmaz, 'Bahçemde 30 civarında mandalina ağacım var, 500 kilo ile 1 ton arasında yıllara göre değişen verim elde ediyorum. Bu yıl verim biraz düşük. Zaten son yıllarda mandalinamızın da değeri düştü. Bahçeden 60 kuruş ile 1 lira arasında değişen fiyatlarda mandalina satın alınıyor, pazarda ise 2 buçuk 3 lira civarında satış yapılıyor' dedi.
Yılda ortalama 1,5 ton mandalina hasadı yaptığını söyleyen Zeki Tüfekçi ise 'Rize'de arazi kısıtlı olduğu için mandalina ağaçlarımız çay bahçesi içerisine yerleşmiş vaziyette. Yazın çay hasadımızı yapıyoruz. Bu zamanlarda da mandalina hasat ederek bahçemizden iki ürün birden almış oluyoruz. Mandalinamızın bakımı var; budamasını yapıyoruz, organik gübre veriyoruz ve ağaçlarımızın verimini artırmayı hedefliyoruz' diye konuştu.
'BAHÇEDEN TEZGAHA GELİYOR'
Yol kenarına kurduğu tezgahta satış yapan Refik Ekmekçi de 'Burada mandalina satışlarımızı yapıyoruz. Hem üreticinin elinde kalan mandalinaların satışını yaparak onların para kazanmasını sağlıyor hem de kendimiz ekmek paramızı bu şekilde çıkarmış oluyoruz. Vatandaşlarımız da bizim burayı biliyorlar ve kendi yörelerinin mandalinalarını tercih ederek gelip buradan mandalina alıyorlar. Mandalinamız bahçeden direkt tezgaha geliyor. Doğal bir mandalinayı tüketicilerimize sunuyoruz' dedi.
'MANDALİNA BÖLGEDE 95 YILDIR VAR'
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Keziban Yazıcı ise son yıllarda mandalinanın Derepazarı ve İyidere ilçelerinde üreticiye ekonomik girdi sağladığını belirtti. Yazıcı, 'Mandalina bu bölgede 95 yıldır var. Rize bölgesi mikroklima bir alan olduğu için çok güzel yetiştiriciliği yapıldı. İlk başta üreticimiz bunu benimsedi bahçelerine dikti. Daha sonra ana ürün çayın bölgeye gelmesiyle ve çayın ekonomik getirisinin daha fazla olması nedeniyle mandalina ikinci planda kaldı ve üreticilerimiz mandalinayı kendilerinin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde, sadece bahçelerinde 5- 6 tane bulunduruyorlar. Son yıllarda çaya yan ürün anlamında özellikle İyidere ve Derepazarı'ndaki üreticilerimizde hareketlilik yaşanıyor' diye konuştu.
İlkbaharda çiçeklenmeye başlayan mandalinanın uzun yaz periyodu sonunda kasım- aralık aylarında olgunlaşma seviyesine ulaştığını kaydeden Doç. Dr. Yazıcı, mandalina pazarını uzatma adına Karadeniz Bölgesi'nin önemli potansiyele sahip olduğuna dikkat çekti.
