Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun illerinde 830 bin dekar alanda 1 milyon üretici aile tarafından yapılan çay tarımında 1970'li yıllardan itibaren uygulanan kimyasal gübre sonucu asitleşme oluşan topraklarda verim kaybı yaşanmaya başladı. Çaykur tarafından 10 yıldır yürütülen proje ile kademeli olarak organik tarıma geçiş çalışması başlatıldı, 40 bin dekara yakın arazide organik çay tarımına geçildi. Bölgede tartışılan ve zarar veren kimyasal gübrelerden toprak yapısının arındırılmasını amaçlayan organik çay üretimi için çalışma yürüten TEMA Vakfı, 'Her Dem Toprak İçin Projesi' başlattı. Vakıf tarafından Rize'nin Çayeli ilçesi Senoz Vadisi'nde 1,5 dönüm üzerinde oluşturulan örnek bahçelerde yeni bir organik gübreleme modeli uygulandı.
VERİM 3 KAT ARTTI
Kimyasal gübrenin zararlarından toprağı korumayı amaçlayan uygulama ile otları kesilen, kazılan ve tarım kireci ile işlendikten sonra geriye kalan lif, sap ve tozlarından oluşan çay atıklarının serildiği deneme bahçelerinde, kimyasal gübre kullanılan bahçelere göre 3 kat fazla çay verim elde edildi. Dekarda 600 kilogram yaş çay yaprağı hasadı yapılan çay tarımında, bu rakam bin 700 kilogramı aştı. TEMA Vakfı'nın 1,5 dönüm uygulama bahçesinde kimyasal gübre verilen alanda ise ürün rekoltesi düştüğü gözlendi. Örnek bahçelerde 5 aylık uygulamanın sonuçlarını gören üreticiler, yeni üretim modeline yöneldi. Üreticiler, çay bahçelerinde yeni metodu uygulamaya başladı. Uygulamanın bölgeye yayılması halinde çay tarımında 80 yıldır kullanılan kimyasal gübreden vazgeçilmesi gündeme geldi.
TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Nevzat Özer, toprak sağlığının önemini akademik çalışmalarla desteklediklerini belirterek 'Bu toprakların değil 70 yıl, 700 yıl daha verimli üretken kalmasının yolu toprağın sağlığın korunması ile olur. Dekarda 600 kilogram yerine, 1700 kilogram yaş çay hasadı yapıldı. Hiçbir kimyasal yok, her şey yerli ve milli. Doğanın, toprağın gücünü harekete geçirmek yeterli. Çay tarımı 70 yılda bölgenin kaderini değiştirdi, göçü, yoksulluğu önledi, ekonomik, sosyal gelişimin dinamiği oldu. Türk halkı dünyada herkesten daha çok sevdi çayı. Bu topraklardan nice 70 yıllar daha çay, bereket fışkırması için toprağı verimli ve üretken kılmak zorundayız' dedi.
Doğuş Çay Yönetim Kurulu Üyesi Harika Karakan Batallı da, 'Bu uygulamada biz de taşın altına elimizi koymak istedik. 3 yıldır bu projeye devam ediyoruz. İnşallah önümüzdeki yıllarda bu projenin devam etmesini istiyoruz. Burada fark, doğal, organik gübre kullanarak verimliliği iki katından fazla arttırmış olduk. Burada bir farkındalık yaratarak; çiftçilerimize, üreticilerimize bahçeleriyle ilgilendikleri zaman verimin nasıl artacağını göstermiş olmak. Çok basit uygulamalar ile hem kendi gelirleri artacak, hem de gelecek nesilleri bu çay tarımından faydalanacak' diye konuştu.
