Elektrik Üreticileri Derneği (EÜD) Başkanı Cem Aşık, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) kapsamında alınan tedbirlerin ekonomik aktiviteyi yavaşlatması sonucunda elektrik talebi ve üretiminin gerilemeye başladığını söyledi.
Talepteki daralmanın elektrik üretim santrallerinin kapasite kullanım oranlarına yansıdığını vurgulayan Aşık, şöyle konuştu:
''Doğal gaz santralleri bu süreçte en fazla etkilenen santraller oldu. Bu santraller alarm veriyor. Doğal gaz santrallerinin kapasite kullanımı nisan itibarıyla yüzde 7'ye kadar indi. Bu oran geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 daha aşağıda. Marttaki toplam elektrik üretiminin yüzde 10'u doğal gaz santrallerinden sağlanırken, bu oran 21 Nisan itibarıyla yüzde 7'ye kadar inerek tarihi bir seviyeye geriledi. Günlük bazda bakıldığında ise, bu oranın yüzde 3 seviyesine kadar düştüğü görülüyor.'
Aşık, ithal kömür ve linyit santrallerinden elektrik üretiminde de düşüş gözlemlendiğini ifade ederek, 'Diğer yandan, hidroelektrik santraller bu dönemde oldukça yoğun çalışıyor. Mart ayında su gelişi çok sulak olan 2019'un aynı ayının bile üzerine çıktı. Ayrıca, yoğun esen rüzgar nedeniyle de rüzgar santralleri bazı günlerde üretimde ciddi pay aldı.' diye konuştu.
'2016'dan beri en düşük seviyeler görüldü'
Kovid-19'a karşı alınan önlemlerin sıkılaştırıldığı 23 Mart'tan itibaren elektrik talebindeki düşüşün hissedilmeye başlandığını söyleyen Aşık, özellikle sokağa çıkma yasağının olduğu günlerde 2016'dan beri en düşük seviyelerin görüldüğünü anlattı.
Aşık, bu ay elektrik tüketiminin yüzde 20 azalmasını öngördüklerini belirterek, şu bilgileri paylaştı:
'Talepteki azalmanın mayısta yüzde 17, haziranda ise yüzde 4 seviyesinde olmasını bekliyoruz. Ancak unutulmamalı ki bu sene ramazan mayıs ayına kaydı. Zaten tipik olarak tüketimin bir miktar düştüğü bir dönemdir. Mayıs ortasından sonra sanayi tüketiminde bir canlanma bekliyoruz. Otomotiv sektöründe önümüzdeki haftalarda hareketlenme başlıyor. Ancak ticarethane kategorisinde saydığımız servis sektörünün toparlanmasının daha yavaş ve geç olacağını düşünüyoruz. Öte yandan, bir süredir arz fazlamız var ve spot piyasada fiyatlar zaten baskı altında. Kovid-19 nedeniyle oluşan tüketim düşüşünün etkisiyle sorun daha da derinleşti ve piyasada çok dengesiz fiyatlar oluştu. Bu ay spot elektrik fiyatlarının yüzde 40, ikinci çeyrek özelinde ise yüzde 30 gerileyeceğini öngörüyoruz. Tüm yıl açısından baktığımızda ise yüzde 15 seviyesinde bir azalma söz konusu olacak.'
Bu süreçte altyapının devamlılığının çok önemli olduğunu aktaran Aşık, düşük fiyatlar sebebiyle şirketlerin operasyonel kar yaratmakta bile zorlandığını bildirdi.
Aşık, bu durumun kredi ödemelerinin yapılmasını zorlaştırdığını dile getirerek, 'Doların bu kadar artması ve oynak olması da sorunu büyütüyor. Bu sorunları hafifletmek için özellikle çalışamayan santrallerin sabit maliyetlerinin azaltılmasına ve kamu şirketlerine karşı olan bazı kontrat yükümlülüklerinin ertelenmesine yönelik tedbirlerin alınmasında fayda olduğunu düşünüyoruz.' değerlendirmesinde bulundu.
