Ordu Arıcılık Araştırma Enstitüsünde bombus arı yetiştiriciliği üzerine çalışma yapan yüksek ziraat mühendisi Salim Aktürk, AA muhabirine, örtü altı yetiştiriciliğinde ürün kalitesinin arttırılması, kimyasal kullanımının sınırlandırılması ve büyüme hormonu kullanımının ortadan kaldırılmasında bombus arılarının çok önemli yer teşkil ettiğini söyledi.
Söz konusu arıların domates, kavun ve çilek gibi ürünlerde fazlaca kullanıldığını anlatan Aktürk, 2019-2020 sera döneminde 350-400 bin civarında bombus kolonisi satışının gerçekleştiğinin tahmin edildiğini aktardı.
Aktürk, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölüm Başkanlığı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayhan Gösterit ile yürüttükleri çalışmada, enstitüde bombus arılarının Ordu popülasyonunu incelediklerini dile getirdi.
İncelemenin, bu popülasyonun kitlesel üretime uygunluğuna yönelik bir araştırma olduğunu vurgulayan Aktürk, şöyle konuştu:
'Çalışmaya 100 arıyla başladık. Normalde bombus arısının doğadan toplanması yasak. Araştırma amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığından gerekli izinleri aldık. Belli dönemlerde bombus arısını doğadan topluyoruz. Daha sonra burada her bir ana arı kendi kolonisini oluşturuyor. Bunların koloni gelişim özelliklerinin yanında ticari üretime uygunluğu noktasında araştırmalarımızı yoğunlaştırıyoruz. Bu çalışmalar aynı zamanda ileriki aşamada planlanan ıslah çalışmalarının da temelini oluşturacak.'
Şu anda cinsiyet ayrımı ve çiftleştirme aşamasında olduklarını ifade eden Aktürk, 'Bombus arısı örtü altı yetiştiriciliğinde artık vazgeçilmez oldu. Çiftçilerimiz de artık bunu daha yoğun şekilde kullanmaya başladılar.' dedi.
Aktürk, bombus arısını diğer arılardan ayıran en büyük özelliğin adaptasyon yeteneğinin çok yüksek oluşu olduğunu belirterek, 'Bu arı laboratuvar şartlarında 28 derece ve yüzde 50 nemde yetiştirilebiliyor. 250 türü var ve bu çalıştığımız bombus terrestris türü. Bu tür, adaptasyon yeteneği ve diğer bombus türlerinden daha fazla birey üretmesi ile öne çıkıyor ve laboratuvar ortamında yetiştirilip pazarlanabiliyor.' diye konuştu.
'Her yönüyle burada araştırıyoruz'
Ordu Arıcılık Araştırma Enstitüsü Müdürü Feyzullah Konak ise bombus arısının doğal ortamının dışında seralarda kullanımının önemli olduğunu, bitkisel üretimde azımsanmayacak öneme sahip olduğunu anlattı.
Bombus arısı üretim ve uygulama birimi kurduklarını, arıların seralarda kullanılacak aşamaya kadar bu birimde yetiştirildiğini dile getiren Konak, şunları kaydetti:
'Beslenmesi ve diğer özellikleri ile beraber beyincik yapısını, hastalıklarını bütün yönleriyle burada araştırıyoruz. Bu konuda işletmecilik ve girişimcilik yapmak isteyenlere de gerekli danışmanlık ve bilgi desteği veriyoruz. Bu konuda enstitümüzde biri uzman, 4 arkadaşımız yoğun olarak çalışmakta. Gelecekte Karadeniz Bölgesi'nde kullanılabilecek bombus arılarının, yetiştirilmesinde öncü uygulama birimi olmayı arzu ediyoruz.'
