Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği ve Kimya Mühendisliği bölümlerinin, enerji tesislerinde üretim esnasında ortaya çıkan sızıntı suları ve arıtma çamurlarının geri kazanımı üzerine bir araştırma gerçekleştirdi. Araştırmada, sızıntı suları içerisinde bulunan uçucu bileşikler ayrıştırıldığında ortaya çıkan arıtma çamuru, laboratuvar ortamında hidrotermal karbonizasyon işlemi ile yüksek sıcaklık ve basınç altında geri kazanımı sağlanarak kullanılabilir kömüre dönüştürüldü. Ön denemelerde başarı elde ettiklerini söyleyen Çevre Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yüksel Ardalı, 'Hem çevresel hem de geri kazanımı yapılarak ekonomik olarak bize katkı sağlayacak bir çalışma ortaya koyduk' dedi.
'BU YÖNTEM TÜM ATIKLARDA UYGULANMALI'
Sızıntı suları içerisindeki kirleticilerin, işlenmediğinde insana ve çevreye zarar verebildiğini söyleyen Prof. Dr. Ardalı, 'Arıtma işlemini, çamurun işlenmesini ya da çöp gazı elde edilirken ortaya çıkan sızıntı suyunun değerlendirilmesini, biraz daha kazanım yaparak elde etmek istiyoruz. Bir Ar-Ge çalışması yapıp bu çalışmada sızıntı suyunun arıtılabilirliği üzerine yola çıktık. Bu çalışma, suyun içerisindeki amonyağın uzaklaştırılması daha doğrusu uçucu organik bileşiklerin uzaklaştırılması şeklinde; bir nevi de azotun tekrar kullanılması şeklinde bir çalışmaydı. Gördük ki, ortaya sulu bir çamur oluşuyor. Bu çamuru bir şekilde bertaraf etmemiz gerekiyordu. Tamamen bertarafı zor olduğu için de geri kazanım yapmaya ve kullanılabilir hale getirmeye karar verdik. Buradaki amacımız, hidrotermal karbonizasyon işlemi uygulayarak, kullanılabilir bir ürüne dönüştürmek. Ön denemelerde çok başarılı olduk. Çalışmanın sonuçlarından dolayı da heyecanlandık. Hidrotermal karbonizasyon ile hem arıtım yapıyoruz hem çevreye zararı önlüyoruz hem de enerji elde edilebilecek bir ürün elde ediyoruz. Bu yöntemin tüm atıklarda, tüm proseslerde uygulanması gerektiğine inanıyorum. Bu çalışmayı daha da detaylandırıp bütün olanak ve olasılıkları değerlendirmeyi hedefliyoruz' diye konuştu.
DOĞAL KÖMÜRÜN OLUŞUMU İLE AYNI YÖNTEM UYGULANDI
Elde edilen kömürün, organik gübre ve arıtıcı absorbent olarak da kullanılabileceğini söyleyen OMÜ Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selim Ceylan ise, 'Hidrotermal karbonizasyon işlemi son yıllarda özellikle organik atıkların geri kazanımında yaygınlaşmaya başlamış bir yöntemdir. Bu proje ile yapmak istediğimiz şey, giderimi oldukça sıkıntılı olan belediye atıklarının, belediye arıtma çamurlarının hidrotermal karbonizasyonla değerli ürünlere çevrilebilirliğini araştırmaktır. Kömürün oluşumunu ele alırsak, kömür milyonlarca yıl boyunca organik atıkların, canlılardan geriye kalan organik atıkların basınç altında ve sıcaklıkla muamele edilmesi sonucunda elde edilen değerli bir üründür. Bizim burada yaptığımız şey, yüksek sıcaklık ve basıncı laboratuvar koşullarında oluşturarak bu prosesi hızlandırmak. Yaptığımız çalışma ile arıtma çamurunu yüksek sıcaklık ve basınca maruz bıraktığımızda bir kömür elde ettik. Bu kömürün ısıl değeri orta seviye kömürlerle yarışabilir seviyede. Ayrıca bu ürünün sadece kömür ya da yakıt olarak değil, organik gübre ve arıtma sistemlerinde arıtıcı absorbent olarak kullanılma ihtimali de var. Farklı koşullarda bunları incelemeye devam edeceğiz' ifadelerini kullandı.
